Wyłącznik różnicowoprądowy - jak działa i do czego służy?

Jak działa wyłącznik różnicowoprądowy?

Aby zrozumieć sposób działania wyłącznika różnicowoprądowego nie trzeba wnikać w samą budowę wyłącznika różnicowoprądowego, konieczne jest natomiast przywołanie pierwszego prawa Kirchhoffa, które mówi, że algebraiczna suma prądów wpływających i wypływających z węzła, musi równać się 0.

W przypadku instalacji elektrycznej takim właśnie węzłem jest wyłącznik różnicowoprądowy. Porównuje on wartość natężenia prądu wpływającego od strony zasilania z wartością natężenia prądu, powracającego z zabezpieczanego obwodu. W przypadku, gdy człowiek dotknie elementu, które znajduje się pod napięciem i dojdzie do przepływu prądu przez organizm człowieka do ziemi, powstanie tzw. prąd różnicowy. Czyli mówiąc prościej, prąd który popłynie do ziemi, nie wróci od strony zabezpieczanego obwodu do wyłącznika różnicowoprądowego. Powstaje wtedy różnica pradów, która po przekroczeniu wartości 30mA, spowoduje wyłączenie zabezpieczanego obwodu. Nie jest to jedyny przypadek kiedy takie zabezpieczenie zadziała. Również gdy w wyniku awarii na obudowie uziemionego urządzenia (maszyny, silnika, lodówki) pojawi się napięcie, dojdzie do upływu prądu do ziemi. W tym przypadku wyłącznik różnicowoprądowy również zadziała.

Stosowanie wyłącznika różnicowoprądowego

Warto zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wyłączniki tego typu można stosować tylko i wyłączenie w instalacjach posiadających przewód ochronny (kolor zółto-zielony). W przypadku instalacji jedofazowej, będzie to przewód posiadający 3 żyły (brązowa, niebieska i żółto-zielona) a w przypadku instalacji trójfazowej 5 żył ( w tym jedna żółto-zielona). Czy to oznacza ,że w instalacji 2 żyłowej wyłącznik różnicowoprądowy nie zadziała? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli posiadamy instalacje 2 żyłowa, musimy wykonać tak zwane „zerowanie”. Należy w gniazdku połączyć żyłę niebieską ( neutralną) z tak zwanym „bolcem”, czyli miejscem na przewodzie ochronnym. Przy tym założeniu wyłącznik różnicowoprądowy zadziała, jeżeli dojdzie do przepływu prądu przez organizm człowieka do ziemi. W przypadku, gdy na podłączonym urządzeniu, na jego obudowie pojawi się napięcie w wyniku awarii, to prąd popłynie przez „bolec” do żyły neutralnej, a zatem nie powstanie prąd różnicowy, czyli wyłącznik nie zadziała. Ze względu na brak 100% pewności zadziałania wyłącznika, nie wolno ich stosować w instalacjach 2 żyłowych.

Konieczność wykonania pomiarów wyłączników różnicowoprądowych

Warto tu wspomnieć również o konieczności wykonania pomiarów wyłączników różnicowoprądowych po ich zamontowaniu oraz przy obowiązkowych 5 letnich pomiarach instalacji elektrycznej. O ile przy domkach jednorodzinnych taki pomiar wykonujemy tylko po instalacji (domy jednorodzinne nie podlegają obowiązkowym pięcioletnim pomiarom elektrycznym), to w przypadku innych obiektów należy je wykonywać co 5 lat. Przy wykonywaniu takich pomiarów, musimy zmierzyć wartość natężenia prądu wyzwalającego zadziałanie takiego wyłącznika oraz czas w jakim dojdzie do jego wyłączenia. Z takiego pomiaru należy sporządzić protokół pomiarowy, który powinien być podbity przez dwie osoby, posiadające świadectwa kwalifikacyjne z grup G1 wraz członem kontrolo-pomiarowym. Osoba wykonująca pomiary musi posiadać świadectwo z grupy G1 Eksploatacja z członem kontrolno-pomiarowym, natomiast osoba zatwierdzająca wyniki pomiarów, musi posiadać świadectwo z grupy G1 Dozór z członem kontrolno-pomiarowym. Warto tu zaznaczyć, że w myśl obowiązujących przepisów, muszą to być dwie różne osoby.

Wcześniej wspomniane świadectwa kwalifikacyjne z grup G1 można otrzymać przystępując do kursu zakończonego egzaminem w Ośrodku Szkolenia Zawodowego Omega. Więcej informacji pod adresem https://www.oszomega.pl/kurs-elektryczny-g1/.