USG kolana - znaczenie badania

Kolano jest jednym z najważniejszych i największych stawów w organizmie. Łącząc udo z podudziem, stanowi niezwykle istotny element układu ruchu. Niestety ze względu na swoją lokalizację często narażone jest na kontuzje, stany zapalne i patologiczne zmiany obejmujące zarówno strukturę kostną, jak i tkanki miękkie. Aby zapobiec dalszym i trwałym urazom, niezbędna jest właściwa diagnostyka. Jedną z podstawowych metod jest USG kolana. Wykonywane za pomocą ultrasonografu pozwala uwidocznić miękkie tkanki stawu kolanowego. Służy m.in. do oceny stanu łękotki, chrząstki, więzadeł oraz powierzchni kości. Na czym dokładnie polega badanie i kiedy warto je wykonać?

USG kolana - na czym polega?

USG kolana jest wykonywane za pomocą ultrasonografu. Aparatura wykorzystuje działanie fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości i zjawisko odbicia się dźwięku od wewnętrznych struktur ciała. W trakcie badania ultrasonografem pacjent proszony jest o odsłonięcie kolana i zajęcia odpowiedniej pozycji na kozetce lekarskiej. W zależności od tego, czy przedmiotem badania jest staw, czy dół kolanowy, może zostać poproszony o położenie się na plecach lub brzuchu. Następnie na poddawaną badaniu płaszczyznę lekarz aplikuje specjalny żel, który ułatwia wnikanie fal dźwiękowych w głąb ciała i sprawia, że poruszanie głowicą aparatu USG jest łatwiejsze.

Emitowane przez urządzenie fale odbijają się od wewnętrznych tkanek. W zależności od ich budowy i grubości siła odbicia, czyli tzw. echo, ma różną częstotliwość. Zebrane w ten sposób informacje trafiają przez głowicę do ultrasonografu, który przetwarza je w czasie rzeczywistym na obraz widoczny na monitorze urządzenia. Dzięki temu lekarz jest w stanie natychmiastowo wyłapać niepokojące zmiany lub poświęcić więcej czasu obszarowi, który wydaje mu się niepokojący.

Przebieg i przygotowanie do badania

Do badania ultrasonografem nie stosuje się środków kontrastujących. Pacjent może zostać poproszony o zmianę pozycji (np. skręcenie nogi na zewnątrz lub wewnątrz albo zgięcie kolana) lub napięcie mięśni. To tzw. USG dynamiczne kolana. Stosuje się je w celu lepszego uwidocznienia obrazu oraz oceny zachowania struktur stawu podczas ruchu.

Czas wykonywania USG kolana wynosi zazwyczaj około 15 minut. Wyniki wraz z interpretacją lekarza są dostępne dla pacjenta od razu. Mają formę zdjęć ultrasonograficznych wraz z notatką. Badanie nie wymaga wcześniejszego przygotowania ze strony pacjenta.

Kiedy warto wykonać USG stawu kolanowego?

Wskazaniem do wykonania USG stawu kolanowego jest odczuwany ból lub obrzęk kolana. Oba objawy mogą świadczyć o urazie lub występującym stanie zapalnym. Metodę obrazową stosuje się także, gdy lekarz wyczuje podczas badania palpacyjnego guzy lub inne niepokojące anomalie w strukturze stawu jak torbiele, ropnie lub krwiaki. Specjalista może także podjąć decyzję o wykonaniu badania, jeśli podejrzewa u pacjenta idiopatyczne lub reumatoidalne zapalenie stawów.

Dodatkowo metoda może być wykorzystana u osób, u których istnieje podejrzenie pęknięcia ścięgien, wysięku w stawie lub kontuzji więzadła krzyżowego przedniego. USG stawu kolanowego pozwala także na ocenę stopnia zaawansowania przerostu błony maziowej w stawie oraz stopnia jej ukrwienia. Badanie ultrasonografem stosuje się także do kontroli stawu kolanowego przed i po wykonywanej operacji.

USG stawu kolanowego wykonuje się zwykle na podstawie zaleceń i skierowania lekarza. Jeśli zauważysz u siebie ból, opuchliznę lub inne niepokojące zmiany jak pojawienie się przestrzeni płynowych, wysięk w stawie lub dolegliwości wskazujące na uszkodzenie łękotki, rzepki lub więzadeł i mięśni, skonsultuj się ze specjalistą.