Okoliczności sprawy

Para została oskarżona przez prokuraturę o znęcanie się ze szczególnym okrucieństwem nad ich małoletnią, niepełnosprawną córką. Do czynów tych dochodziło w 2017 roku. Ostatecznie doprowadziły one do śmierci dziewczynki, co zostało zakwalifikowane jako zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało, że oskarżeni doprowadzili do drastycznego wyniszczenia organizmu dziecka poprzez niezapewnienie mu dostatecznych ilości pożywienia i napojów, brak elementarnej higieny, a także zaniechanie leczenia. Życie w tak dalece niekorzystnych warunkach doprowadziło skrajnie niedożywione dziecko do tak dużego obniżenia odporności, że nieleczone zapalenie płuc, na które zapadła dziewczynka, okazało się dla niej śmiertelne.

Sądy zbyt wyrozumiałe

Wyrokiem z 14 listopada 2019 roku Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej w zasadniczej części zgodził się z zarzutami aktu oskarżenia, jednak skazał oskarżonych na łagodną karę 15 lat pozbawienia wolności. Z orzeczeniem tym nie zgodził się prokurator, który skierował apelację, w której domagał się kary dożywotniego pozbawienia wolności. Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z 18 marca 2022 roku zmienił wyrok sądu I instancji, skazując każdego z oskarżonych na karę 25 lat pozbawienia wolności.

Od wyroku katowickiego sądu kasację wniósł do Sądu Najwyższego Prokurator Generalny. Zarzucił w niej, że Sąd Apelacyjny w Katowicach niewłaściwie ocenił okoliczności przestępstwa, a w konsekwencji orzekł niewspółmierną karę 25 lat pozbawienia wolności, zamiast kary dożywocia.

Brak okoliczności łagodzących

Błędem sądu, jak wskazano w kasacji, było uznanie, że okolicznością łagodzącą w sprawie jest młody wiek sprawców (23 i 29 lat). Prokurator Generalny podkreślił, że zgodnie z orzecznictwem SN młody wiek sprawcy nie stanowi okoliczności, która co do zasady powinna wpływać na wysokość kary. W niniejszej sprawie sprawcy, którzy byli w pełni poczytalni, działali wyjątkowo bezwzględnie, w imię własnych interesów.

Zaniechanie opieki nad dzieckiem było także efektem ich wzajemnej zaciętości. Oskarżony uważał, że opieka nad dzieckiem jest obowiązkiem oskarżonej, a ona zaś, że jego. W efekcie dzieckiem nikt się nie zajmował. Była to naganna, a równocześnie błaha motywacja, która doprowadziła do nieodwracalnej tragedii. W tym kontekście wiek sprawców, ludzi młodych, ale jednak dorosłych, pozostaje bez znaczenia.

Wątpliwa skrucha

Prokurator Generalny zakwestionował autentyczność wyrażonej w sądzie skruchy oskarżonych. Trudno uznać ich tłumaczenie, że opieka nad dzieckiem ich przerosła, skoro intencjonalnie zaniechali udzielenia mu jakiejkolwiek pomocy, a przy tym nie zwrócili się do stosownych instytucji. W ocenie skarżącego tylko kara eliminacyjna dożywotniego pozbawienia wolności będzie sprawiedliwa i pozwoli prawidłowo kształtować świadomość prawną społeczeństwa.

Prokurator Generalny wniósł o uchylenie wyroku w części dotyczącej wymiaru kary i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Katowicach.