- Serdecznie zapraszam państwa na 25. Festiwal Kompozytorów Polskich im. Henryka Mikołaja Góreckiego w Bielsku-Białej. Czekaliśmy na odrodzenie się tego muzycznego święta dwa lata. Pandemia uniemożliwiła nam wspólne słuchanie wspaniałej muzyki, wspólne spotykanie się w salach Bielskiego Centrum Kultury im. Marii Koterbskiej. Gdy wydawało się, że znów możemy bez masek, bez obaw uczestniczyć w tym święcie muzycznym, wybuchł krwawy konflikt za naszymi granicami, dlatego wspólnie z organizatorami zdecydowaliśmy, że zainaugurujemy jubileuszowy 25. FKP III Symfonią Henryka Mikołaja Góreckiego i zaprosimy do jej wykonania dwoje artystów z Ukrainy - solistkę Opery Lwowskiej Olesyę Bubelę i dyrygenta, magnetycznego artystę Yaroslava Shemeta - mówi kierownik artystyczny Festiwalu Kompozytorów Polskich im. H.M. Góreckiego Andrzej Kosowski.

Profesor Henryk M. Górecki był jednym z ojców -założycieli tego festiwalu, patronował mu przez lata, a po jego odejściu w 2010 r. FKP nosi jego imię. Dlatego właśnie muzyka H.M. Góreckiego zabrzmiała na początek jubileuszowego 25. Festiwalu Kompozytorów Polskich - sztandarowej imprezy Bielskiego Centrum Kultury im. Marii Koterbskiej.

Przypomnijmy, że Symfonia pieśni żałosnych w 1992 r. - dzięki bardzo skutecznej akcji promocyjnej - odniosła oszałamiający sukces. Utwór trafił na pierwsze miejsca amerykańskich i angielskich list przebojów, osiągając ponadmilionową sprzedaż, a o Góreckim zaczął mówić cały świat. Sprawiła to płyta amerykańskiej firmy Elektra Nonesuch z nagraniem III Symfonii w wykonaniu amerykańskiej śpiewaczki Dawn Upshaw i zespołu London Sinfonietta pod batutą Davida Zinmana. Angielskie radio Classic FM na żądanie słuchaczy nadawało fragmenty utworu Góreckiego na okrągło. Słuchali III Symfonii melomani i ludzie niemający na co dzień nic wspólnego z muzyką poważną, młodzież i kierowcy długodystansowych ciężarówek. Górecki ze swoją prostą, ale żarliwą muzyką trafił do nich wszystkich, odsłaniając świat najbardziej podstawowych emocji.

III Symfonię H. M. Górecki napisał w 1976 r na zamówienie rozgłośni Sudwestfunk w Baden-Baden. Jej prawykonanie odbyło się 4 kwietnia 1977 r. podczas XIV Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Współczesnej w Royan, uczynili to Orkiestra Symfoniczna rozgłośni Sudwestfunk pod dyrekcją Ernesta Boura i sopranistka Stefania Woytowicz.

Utwór składa się z trzech części, w pierwszej kompozytor wykorzystał m.in. fragment pieśni kurpiowskiej ze zbiorów ks. Władysława Skierkowskiego oraz wariacje na temat autentycznej melodii z Opolszczyzny ze zbiorów Adolfa Dygacza. W drugiej części autor zawarł słowa wyryte na ścianie więziennej celi nr 3 zakopiańskiego pensjonatu Palace, który ze względu na okrutne tortury stosowane tam w czasie przesłuchań przez hitlerowców nazywany był katownią Podhala. Słowa: Mamo, nie płacz, nie. Niebios Przeczysta Królowo, Ty zawsze wspieraj mnie. Zdrowaś Mario - napisała Helena Błażusiak, schwytana przez Niemców 25 września 1944 r. w schronisku na Lubaniu i więziona w Palace.

Pierwszego festiwalowego dnia, 6 października, przed południem w BCK odbył się również koncert Bielskiego Towarzystwa Muzycznego z okazji 25-lecia projektu Wychowanie przez muzykę. Utwory I.J. Paderewskiego, F. Chopina i J. Mądrawskiego wykonali - sopranistka Joanna Korpiela-Jatkowska, wiolonczelistka Urszula Mizia, pianista Marek Mizera, skrzypek Adam Wagner i altowiolista Witold Szulakowski.

Pełnym wspomnień i podsumowań ćwierćwiecza z Festiwalem Kompozytorów Polskich był piątek, 7 października, podczas którego usłyszeliśmy utwory H.M. Góreckiego, F. Chopina, K. Pendereckiego, M. Góreckiego. H. Wieniawskiego, W. Lutosławskiego i W. Kilara w wykonaniu artystów - skrzypków Krzysztofa Jakowicza i Krzysztofa Kokoszewskiego, pianisty Jacka Obstarczyka i Bielskiej Orkiestry Kameralnej pod dyrekcją Jana Stańczyka, wnuka H.M. Góreckiego.

Do udziału w tym wieczorze zaproszono znamienitych gości: żonę H.M. Góreckiego, która towarzyszyła mężowi podczas wszystkich edycji FKP z jego udziałem i nadal przyjeżdża na bielskie festiwale - Jadwigę Górecką, znakomitego instrumentalistę Krzysztofa Jakowicza; dyrektor Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych I i II stopnia im. Stanisława Moniuszki w Bielsku-Białej Barbarę Konsek; byłego dyrektora BCK, współtwórcę tej instytucji oraz Festiwalu Kompozytorów Polskich Władysława Szczotkę oraz Witolda Szulakowskiego i Andrzeja Kosowskiego, który od tegorocznej edycji przejął pałeczkę od W. Szulakowskiego, stając się kierownikiem artystycznym FKP.



7 października swój koncert w ramach FKP miał bielski Zespół Państwowych Szkół Muzycznych I i II stopnia im. Stanisława Moniuszki. W sali koncertowej bielskiej szkoły muzycznej wystąpiła szkolna orkiestra symfoniczna pod dyrekcją Roberta Koźbiała. To kolejna zmiana warty, przez wiele lat tę orkiestrę prowadził wieloletni dyrektor bielskiego Muzyka Andrzej Kucybała, a teraz przejął ją jego wychowanek R. Koźbiał.

Na finał 25. FKP przenieśliśmy się z BCK do Cavatina Hall przy ul. Dworkowej 2. 8 października o godz. 18.00 rozpoczął się tam koncert zatytułowany Jeszcze muzyka polska, w którym wystąpili Kyohei Sorita - laureat II nagrody ex aequo XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina 2020 oraz Orkiestra Akademii Beethovenowskiej pod dyrekcja Jean-Luca Tingauda. W programie: utwory M.K. Ogińskiego / R. Palestra, I.F. Dobrzańskiego, F. Chopina.



Jubileuszowej edycji FKP towarzyszy w tym roku przygotowana w BCK wystawa zdjęć dokumentujących wszystkie dotychczasowe festiwale; autorem znakomitej ich większości jest Lucjusz Cykarski.