Wiadomości

  • 5 kwietnia 2021
  • wyświetleń: 1204

Calcio - czyli co warto wiedzieć o włoskiej piłce nożnej?

Materiał partnera:

Gdy w czasach starożytnych ludy Półwyspu apenińskiego rozpoczęły budowę imperium, nikt nie spodziewał się, iż spuścizna Rzymu pozostanie jedynie w kulturze, zabytkach i innych materialnych pamiątkach przeszłości. Mentalność dzisiejszych Włochów - w tym i włoskiego podejścia do sportu - różni się bowiem diametralnie od kulturowych schematów mieszkańców apenińskiego serca Imperium Rzymskiego. Dawni Rzymianie znani byli ze swoistej powściągliwości, zimnej kalkulacji logicznego myślenia, przejętego od Greków, na których dorobku filozoficznym, w dużym stopniu Rzymianie się wzorowali. Ów stoicki spokój i kierowanie się efektywnością w działaniu, widać było we wszystkich przejawach życia gospodarczego i społecznego. Tylko tak zorganizowane państwo mogło sukcesywnie podbijać inne terytoria. Ciekawe, iż dzisiejsza dość mocno emocjonalna mentalność Włochów odstaje od wizerunku stoickiego obywatela wiecznego Miasta. Widać to także, w gorącym podejściu do piłki nożnej, w ocenach transferowych posunięć klubów, jak i w kulturze zakładów sportowych.

Calcio



To, że piłka nożna (po włosku: futbol lub calcio), jak i inne sporty zespołowe, rozpala zbiorową wyobraźnię i uczucia narodowe pod każdą szerokością geograficzną, to niemalże truizm. Są jednak miejsca, gdzie do ukochanego klubu (club sportivo), najlepszego w nim napastnika (attaccante), podchodzi się niemalże z nabożnym uwielbieniem. Tak jest w krajach latynoamerykańskich, w Hiszpanii czy właśnie we Włoszech.

Obecnie Serie A, jak i cała włoska federacja piłkarska (federazione) nie jest już tak silna, jak jeszcze w latach „dwutysięcznych”, gdy Inter i Milan wygrywały Ligę Mistrzów, a w 2006 roku mogliśmy być świadkami fenomenalnego sukcesu włoskiej piłki - niekwestionowanego mistrzostwa (campionato) świata. Jednakże zarówno wtedy, jak i teraz, piłka jest ważnym elementem społecznej kultury, relacji międzyludzkich, sposobu spędzania wolnego czasu czy punktu odniesienia w świecie, gdzie nawet nie można identyfikować się z jakimkolwiek włoskim ugrupowaniem politycznym. Ta ostatnia scena jest zresztą tak rozchwiana, zmienna i zdająca się nie podlegać żadnym prawidłom, że tylko zniechęca to Włochów do głębszej identyfikacji. Inaczej jest z piłką. Przykładowo, włoskie podejście do kibicowania (tifare) autorzy książki „W krainie piłkarskich bogów” określili jako wsparcie na pełen etat, bowiem w słonecznej Italii spotkanie nie trwa ustawowe 90 minut, „tylko cały tydzień”. Włoska publiczność (pubblico), żyje bowiem życiem prywatnym piłkarzy (calciatore), rozgrywką i zakładami, czyli słynnymi scommesse sportive.

Włoska piłka i zakłady sportowe - krótka charakterystyka nazewnictwa



Według znawców, zarówno menadżerskiej kultury klubowej, jak i specyfiki włoskiej gry, także i podejście do kibicowania wyraźnie różni się od tego, np. w krajach Europy Środkowej lub Północnej. Widać to w bogatej, rozbudowanej nomenklaturze dotyczącej posunięć taktycznych na boisku (campo), systemów treningowych (określane jako allenamento) czy nawet samych zawodników (giocatore). I tak, jednego jedynego środkowego pomocnika (centrocampista) określa się za pomocą wyrażeń takich jak: trequartista, mediano, regista czy mezzala! I to zależnie od niuansów taktycznych i indywidualnego stylu gry danego zawodnika.

We Włoszech każdy interesujący się piłką kibic jest znawcą swej ukochanej drużyny (squadra). Wiedza włoskich kibiców w temacie analizy decyzji sędziów (arbitro) i samej rozgrywki jest przeogromna. I w żadnym, broń Boże przypadku, nie jest to złośliwa ironia. To ogromne archiwum danych, gromadzone w głowach włoskich kibiców, nazywanych potocznie - tifoso, wykorzystywane jest także w zakładach sportowych.

Istnieją określenia, które powinien znać także polski fan włoskiej piłki. Wymieńmy tu kilka najbardziej fundamentalnych. Zaczynając od samej otoczki meczu, commenatore - to, jak można się łatwo domyśleć, sprawozdawca sportowy. Podobnie jest z organizatorem meczu - organizzatore, obserwatorem, czyli osservatore. Samo określenie widza, jest jednak bardziej popularne, zwłaszcza w prasie - spettatore. Selekcjoner (selezionare) lub trener (allenatore) powołuje (convocare) zawodników, natomiast sami gracze są ustawieni (disposizione) na odpowiednich pozycjach. Kilka pozycji wymieniliśmy już poprzednio, z pozostałych natomiast warto wzmiankować: kapitana (capitano), obrońcę (difensore), bramkarza (portiere).