Regionalny Plan Adaptacji do zmian klimatu dla województwa śląskiego

Zmiany klimatu stanowią jeden z głównych czynników wpływających na zasoby wodne, a w konsekwencji zmiany różnorodności biologicznej. Są one równie istotnym czynnikiem determinującym bogactwo gatunkowe, podobnie jak zmiany użytkowania gruntów, zmiany pokrycia terenu, rozprzestrzenianie się gatunków inwazyjnych, zanieczyszczenie środowiska oraz nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych. Użytkowanie gruntów ma istotny wpływ na klimat lokalny, który w obszarach przekształconych przez działalność człowieka jest cieplejszy i bardziej suchy niż w obszarach z naturalnym pokryciem roślinnym. W połączeniu ze zmianami w pokryciu terenu, zmiany klimatu mogą wpływać na lokalną różnorodność biologiczną zarówno bezpośrednio, poprzez zmiany temperatury, opadów czy poziomu wilgotności, jak i pośrednio - wpływając na zmiany w strukturze roślinności, liczebności populacji zwierząt oraz dostępności zasobów naturalnych.

Kluczowymi wskaźnikami obrazującymi wrażliwość różnorodności biologicznej na skutki zmian klimatu w województwie śląskim, w tym w szczególności na zjawisko suszy, są te odnoszące się do roli cennych ekosystemów dla zachowania i ochrony różnorodności biologicznej. Ekosystemy szczególnie podatne na zmiany klimatu najczęściej objęte są ochroną prawną. Warto zauważyć, że subregion południowy wyróżnia się na tle całego województwa, charakteryzując się wysokim udziałem ekosystemów prawnie chronionych, stanowiących również korytarze ekologiczne, łączące siedliska zwierząt.

W ramach Regionalnego Planu Adaptacji (RPA) dla Województwa Śląskiego uwzględnione zostaną kluczowe działania, które pomogą regionowi dostosować się do zmieniających się warunków klimatycznych. Celem jest nie tylko adaptacja do nowych realiów, ale także zminimalizowanie negatywnych skutków zmian klimatu i budowanie odporności regionu na przyszłe wyzwania.

Inicjatywa utworzenia RPA wpisuje się w szerszy kontekst unijnych celów klimatycznych i jest finansowana m.in. ze środków programu LIFE Unii Europejskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz budżetu Województwa Śląskiego. Dzięki wdrażaniu Regionalnego Planu Adaptacji, Bielsko-Biała i inne miasta regionu mają szansę stać się liderami dla transformacji obszarów górskich w Polsce i Europie.

Województwo Śląskie chce zarówno inicjować współpracę, jak i wspierać samorządy lokalne w ich wysiłkach, przyczyniając się do lepszego dostosowania się regionu do zmian klimatu, a przez to do lepszej jakość życia mieszkańców, co jest priorytetem dla Zarządu Województwa.

W ramach opracowania Regionalnego Planu Adaptacji do zmian klimatu Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego uruchomi proces szerokiej partycypacji społecznej, który będzie miał na celu włączenie jak największej liczby interesariuszy, instytucji oraz grup społecznych. Działania te będą realizowane między innymi poprzez warsztaty oraz spotkania prowadzone w formie stacjonarnej we wszystkich czterech subregionach województwa, a także m.in. spotkania on-line czy ankietyzację.