Najpopularniejsze

  • 28 lipca 2022
  • 31 lipca 2022
  • wyświetleń: 11394

[FOTO] Budynek bielskiej szkoły wpisany do rejestru zabytków

30 czerwca do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/1003/22 został wpisany budynek szkoły przy ul. Teodora Sixta 20 w Bielsku-Białej. Monumentalny budynek Bielskiej Szkoły Przemysłowej wzniesiono według projektu wiedeńskiego architekta Ernsta Lindnera z lat 1909-1912, a obiekt ukończono w 1913 roku.

Budynek Bielskiej Szkoły Przemysłowej wpisany do rejestru zabytków · fot. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach


Gmach składa się z dwóch skrzydeł ustawionych pod kątem prostym narożnikowo-frontowe - od ulicy Sixta, boczne od ulicy Słowackiego. Ponadto na terenach przylegających od wschodu i północy znajdują się obszerne budynki warsztatów i laboratoriów szkolnych.

Gmach szkoły posiada główne skrzydło od strony ul. Teodora Sixta, o charakterze potężnego, lapidarnego, klasycyzującego neobaroku. Monumentalna elewacja zwieńczona została masywnym mansardowym dachem. Skrzydło to jest zakomponowane jako trójczłonowe, z częścią środkową mieszczącą wydatnie modelowany portal wejściowy, zaakcentowany pełnoplastycznymi rzeźbami puttów. Bogate rzeźbiarskie uformowanie portalu kontrastuje z resztą elewacji, ascetycznie prostych. Na dwukondygnacyjnym cokole wyprowadzono kolosalne porządki jonizującymi pilastrami. W podobny sposób uformowano także boczną elewację zachodnią. Po stronie lewej jedno z dwóch puttów siedzi na kowadle i trzyma w ręce młotek wsparty na kowadle symbolizując przemysł.

- Program ikonograficzny portalu jest czytelny. Odwołanie się do Ateny, która chroni i gwarantuje przetrwanie - bogini mądrości i pracowitości, rzemiosła, a w szczególności tkactwa i nauki, która podporządkowała sobie symbole wilka i niedźwiedzia - czyli siły i wolności, niezależności i nieokiełznanej wyobraźni, czego zwieńczeniem jest rozwój handlu i przemysłu w sytuacji, gdy w tym obiekcie będzie się kształcić w wymienionych emblematami w tympanonie zawodach - przędzalniczym, tkackim, maszynowym. Konie na hełmie Ateny - Pegaz i Chrysaor są symbolami inspiracji i natchnienia. Niedźwiedź jest symbolem występującym w wielu herbach miast słowackich i zakarpackich co prawdopodobnie może wskazywać na obszar, z którego pochodzili w owym czasie uczniowie szkoły lub sugerować związku z państwem Habsburgów jako fundatora obiektu, a wilk jest umieszczony na fladze plemienia Beniamina, jednego z 12 plemion Izraela, co może również wskazywać na pochodzenie architekta - wyjaśnia Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach.

W budynku swoją siedzibę ma nadal Bielska Szkoła Przemysłowa. - Należy wskazać, że w większości zachował się oryginalny wystrój wnętrz obiektu (ceramiczne posadzki, boazerie, szafy, drzwi, obramowania drzwiowe, zegary, balustrady, witraże, lavabo w gabinecie dyrektora z dekoracją secesyjną z kranem w głowie lwa na tle opalizujących płytek ceramicznych). Zachowała się też bryła, rzut i wygląd elewacji, a więc zachowały się walory architektoniczne. Walory historyczne były już wzmiankowane powyżej, gdyż dokumentują rozwój monumentalnego budownictwa oświatowego, przeznaczonego do kształcenia przyszłych pokoleń. Tutaj organ - po przeprowadzeniu postępowania dowodowego - uznał za zasadne wpisanie obiektu do rejestru zabytków - dodaje katowicki WUOZ.

- Zachowana substancja obiektu świadczy o jego proweniencji i pierwotnym przeznaczeniu. Budynek to dzieło, które jest niezwykle ważne dla miasta i regionu, ze względu na swoją wartość architektoniczną, a także historyczną. Walor artystyczny wynika ze scharakteryzowanej powyżej formy architektonicznej obiektu, będącej cennym przykładem ówczesnego budownictwa publicznego, jako siedziba ważnej dla regionu placówki oświatowej, przy zaangażowaniu w projekt budowy cenionego architekta wiedeńskiego. Wpis do rejestru zabytków omawianego budynku jest uzasadniony potrzebą ochrony jego wyjątkowej architektury, jako przykład wartościowego i interesującego budownictwa szkolnego - podsumowuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach.

mp / bielsko.info

źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu bielsko.info zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.