Kiedy powstały pierwsze gramofony?

W historii gramofonu rok 1857 był niezwykle znaczący. Wtedy Edouard-Leon Scott de Martinville ogłosił stworzenie fonoautografu, czyli urządzenia, choć uznawanego za pierwowzór gramofonu, nie posiadającego funkcji odtwarzania dźwięku. Fonoautograf służył do rejestracji dźwięku. W 1879 r. Thomas Edison udoskonalając urządzenie, stworzył fonograf, który posiadał możliwość odtwarzania muzyki dzięki wgłębnemu zapisowi na walcu, który pokryty był folią cynową. Kolejne udoskonalenie urządzenia należy do Emila Berlinera, który zastąpił walce płytami woskowymi, by następnie pod koniec XIX wieku wprowadzić kolejną innowację, czyli płyty szelakowe, które zastąpiły płyty woskowe. W roku 1925 powstał pierwszy gramofon elektryczny, aby po kilku latach umożliwić przesyłanie muzycznych życzeń. Już w 1958 r. po raz pierwszy na płycie zapisany został dźwięk stereo, aby w 1966 r. stworzyć gramofon Technics 100P. Rozpoczął się okres intensywnego rozwoju oferty gramofonów. W Polsce zaczęto produkcję słynnych odtwarzaczy Bambino, które zyskały z czasem opcję szybkiego startu, natomiast w Szwecji powstał Linn Sondek LP12, nazywany przełomowym dla rozwoju hi-fi.

Gramofony dziś - jak działają, kto z nich korzysta?

Działanie współczesnych gramofonów związane jest z nieskomplikowaną budową, której każdy element współgra w celu odtworzenia dźwięku z płyt winylowych. Płyta wyposażona jest w spiralny rowek, który wraz z wprowadzoną do niego igłą pozwala za pomocą wprawienia w drganie, wytworzyć impuls elektryczny. Dziś sygnał wydobywa się nie za pomocą membrany, ale może rozbrzmiewać mocniej, wyraźniej, głośniej, dzięki możliwości zestawienia gramofonu ze sprzętem zewnętrznym. Igła, przesuwająca się wzdłuż płyty winylowej, posiadająca nieregularne rowki, wytwarza czysty dźwięk, który doceni każdy meloman. Obecnie gramofony posiadają ramię proste, lub w kształcie S, stosowane najczęściej przez DJ-ów.

Jakie gramofony dla początkujących i zaawansowanych?

Jeżeli posiadamy wzmacniacz z wejściem Phono, będzie można podłączyć gramofon, jeżeli jednak wybrane urządzenie go nie posiada wbudowanego, warto dokupić przedwzmacniacz. Gramofon wybieramy spośród urządzeń:

• automatycznych z wbudowanym mechanizmem, zajmującym się rozpoczęciem odtwarzania oraz przełączeniem po jego zakończeniu,
• półautomatycznych wymagających samodzielnego rozpoczęcia odtwarzania,
• manualnych przeznaczonych dla zaawansowanych, którzy samodzielnie rozpoczynają odtwarzanie oraz przesuwają ramię po jego zakończeniu.

Napęd bezpośredni z pewnością skupi uwagę zaawansowanych melomanów, którzy docenią jego przewagę nad napędem paskowym, który wymaga częstej wymiany. Jeśli chodzi o rodzaj szlifu igły, najprostszym jest szlif sferyczny, stosowany najczęściej na potrzeby odtworzenia starych płyt winylowych. Szlif eliptyczny jest już lepszej jakości, mniej awaryjny, jednak prawdziwy koneser dźwięku powinien skłonić się ku wyborowi gramofonu, wyposażonego w igłę, szlifowaną liniowo. Warto zwrócić uwagę na możliwość regulacji siły nacisku ramienia, która wpływa na jakość odbioru szczególnie niskich dźwięków oraz jego długość (najczęściej stosuje się ramię o długości 9 cali, rzadziej 12, a nawet 14). Wkładkę z igłą gramofonową warto zastosować w wersji MC, która ma przewagę nad wersją MM (ta wkładka nie wymaga jednak specjalistycznego przedwzmacniacza). Należy zwrócić uwagę na podstawę - drewniana i stabilna pozwoli zminimalizować drgania, mogące spowodować zakłócenia w odbiorze dźwięku.